-
1 adduco
ad-dūco, xi, ctum, 3, v. a. (adduce for adduc, Plaut. Poen. 1, 3, 15; Ter. Ph. 2, 1, 29; Afr. ap. Non. 174, 32:I.adduxti for adduxisti,
Ter. Heaut. 4, 6, 15; id. Eun. 4, 7, 24:adduxe = adduxisse,
Plaut. Rud. 4, 4, 3), to lead to, to bring or convey to, draw to any place or to one's self (opp. abduco, q. v.; syn.: adfero, apporto, adveho, induco).Lit.:2.quaeso, quī possim animum bonum habere, qui te ad me adducam domum,
Plaut. Ps. 3, 2, 78:ille alter venit, quem secum adduxit Parmenio,
Ter. Eun. 4, 4, 27; Afr. ap. Non. 174, 32: quos secum Mitylenis Cratippus adduxit, Cic. Fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 5:Demetrius Epimachum secum adduxit,
Vitr. 10, 22, 262.—With ad:ad lenam,
Plaut. As. 5, 2, 65; cf. id. Mil. 3, 1, 193: ad cenam, Lucil. ap. Non. 159, 25 (cf.:abduxi ad cenam,
Ter. Heaut. 1, 2 [p. 32] 9):adduxit ea ad Adam,
Vulg. Gen. 2, 19; ib. Marc. 14, 53.—Or with a local adv.:tu istos adduce intro,
Plaut. Poen. 5, 3, 54:quia te adducturam huc dixeras eumpse non eampse,
id. Truc. 1, 2, 31; so Ter. And. 5, 3, 29:adduc huc filium tuum,
Vulg. Luc. 9, 41. —In gen., without regard to the access. idea of accompanying, to lead or bring a person or thing to a place, to take or conduct from one place to another (of living beings which have the power of motion, while affero is properly used of things: attuli hunc. Pseud. Quid? attulisti? Ca. Adduxi volui dicere, Plaut. Ps. 2, 4, 21).—So of conducting an army:B.exercitum,
Cic. Att. 7, 9:aquam,
to lead to, id. Cael. 14.—With in:gentes feras in Italiam,
Cic. Att. 8, 11, 2; cf. Oud. ad Caes. B. G. 4, 22, and Auct. B. G. 8, 35:in judicium adductus,
Cic. Rosc. Am. 10, 28:adducta res in judicium est,
id. Off. 3, 16, 67; so id. Clu. 17.—With dat.:puero nutricem adducit,
Ter. Hec. 5, 2, 4:qui ex Gallia pueros venales isti adducebat,
Cic. Quint. 6.— Poet. with acc.:Diae telluris ad oras applicor et dextris adducor litora remis,
Ov. M. 3, 598 (cf. advertor oras Scythicas, id. ib. 5, 649, and Rudd. II. p. 327):adducere ad populum, i. e. in judicium populi vocare,
Cic. Agr. 2, 6.—Of a courtesan, to procure:puero scorta,
Nep. Dion, 5:paelicem,
Ov. Fast. 3, 483.— Poet. also of a place, which is, as it were, brought near. Thus Hor. in describing the attractions of his Sabine farm: dicas adductum propius frondere Tarentum, Ep. 1, 16, 11.—Esp.1.To bring a thing to a destined place by drawing or pulling, to draw or pull to one's self:2.tormenta eo graviores emissiones habent, quo sunt contenta atque adducta vehementius,
Cic. Tusc. 2, 24:adducto arcu,
Verg. A. 5, 507; so,adducta sagitta,
id. ib. 9, 632:utque volat moles, adducto concita nervo,
Ov. M. 8, 357:adducta funibus arbor corruit,
id. ib. 775:funem,
Caes. B. G. 3, 14: so Luc. 3, 700:colla parvis lacertis,
Ov. M. 6, 625:equos,
id. Fast. 6, 586.—Hence trop.:habenas amicitiae,
to tighten, Cic. Lael. 13, 45; cf. Verg. A. 9, 632, and 1, 63.—Of the skin or a part of the body, to draw up, wrinkle, contract:II.adducit cutem macies,
wrinkles the skin, Ov. M. 3, 397:sitis miseros adduxerat artus,
Verg. G. 3, 483; so, frontem (opp. remittere), to contract:interrogavit, quae causa frontis tam adductae?
a brow so clouded? Quint. 10, 3, 13; so Sen. Benef. 1, 1.Fig.A.To bring a person or thing into a certain condition; with ad or in:B.numquam animum quaesti gratiā ad malas adducam partīs,
Ter. Hec. 5, 3, 38:rem adduci ad interregnum,
Cic. Att. 7, 9:ad arbitrium alterius,
id. Fam. 5, 20:ad suam auctoritatem,
id. Deiot. 10, 29:numquam prius discessit, quam ad finem sermo esset adductus,
Nep. Ep. 3:iambos ad umbilicum adducere,
Hor. Epod. 14, 8:in discrimen extremum,
Cic. Phil. 6, 7; cf. Liv. 45, 8:in summas angustias,
Cic. Quint. 5:in invidiam falso crimine,
id. Off. 3, 20:in necessitatem,
Liv. 8, 7:vitam in extremum,
Tac. A. 14, 61.—To bring or lead one to a certain act, feeling, or opinion; to prompt, induce, prevail upon, persuade, move, incite to it; with ad, in, or ut (very freq. and class., and for the most part in a good sense; while seducere and inducere denote instigating or seducing to something bad, Herz. Caes. B. G. 1, 3;C.although there are exceptions, as the foll. examples show): ad misericordiam,
Ter. Heaut. 5, 2, 42:ad nequitiem,
id. Ad. 3, 3, 4:ad iracundiam, ad fletum,
Cic. Brut. 93, 322:quae causa ad facinus adduxit,
id. Rosc. Am. 31:in metum,
id. Mur. 24:in summam exspectationem,
id. Tusc. 1, 17:in spem,
id. Att. 2, 22:in opinionem,
id. Fam. 1, 1:in suspicionem alicui,
Nep. Hann. 7:ad paenitentiam,
Vulg. Rom. 2, 4; ib. 10, 19.—With gerund:ad suspicandum,
Cic. Pr. Cons. 16:ad credendum,
Nep. Con. 3.—With ut:adductus sum officio, fide, misericordia, etc., ut onus hoc laboris mihi suscipiendum putarem,
Cic. Verr. 1, 2:nullo imbre, nullo frigore adduci, ut capite operto sit,
id. de Sen. 10: id. Cat. 1, 2; id. Fam. 3, 9; 6, 10, etc.; Caes. B. G. 6, 12; Liv. 4, 49 al.—And absol. in pass.:quibus rebus adductus ad causam accesserim demonstravi,
Cic. Verr. 1, 3:his rebus adducti,
being induced, Caes. B. G. 1, 3; 6, 10.—With quin:adduci nequeo quin existimem,
Suet. Tib. 21.—With inf.: facilius adducor ferre humana humanitus, Afr. ap. Non. 514, 20.—Adducor with inf., or with ut and subj. = adducor ad credendum, peithomai, to be induced to believe:A.ego non adducor, quemquam bonum ullam salutem putare mihi tanti fuisse,
Cic. Att. 11, 16:ut jam videar adduci, hanc quoque, quae te procrearit, esse patriam,
id. Leg. 2, 3:illud adduci vix possum, ut... videantur,
id. Fin. 1, 5, 14; id. ib. 4, 20, 55; Lucr. 5, 1341.—Hence, adductus, a, um, P. a.Drawn tight, stretched, strained, contracted. — Trop.:B. C.vultus,
Suet. Tib. 68:frons in supercilia adductior,
Capitol. Ver. 10; cf. Plin. Ep. 1, 16.—Hence,Of character, strict, serious, severe:1.modo familiaritate juvenili Nero et rursus adductus, quasi seria consociaret,
Tac. A. 14, 4:adductum et quasi virile servitium,
id. ib. 12, 7:vis pressior et adductior,
Plin. Ep. 1, 16.— Sup. not used.— Adv. only in comp. adductĭus,More tightly:2.adductius contorquere jacula,
Aus. Grat. Act. 27.— -
2 tendo
tendo ( tenno), tĕtendi, tentum and tensum, 3, v. a. and n. [root ten-, tan, v. teneo; cf. Gr. teinô].I. A.Lit.1.In gen.:2.suntne igitur insidiae, tendere plagas?
Cic. Off. 3, 17, 68:plagam, Pac. ap. Fest. s. v. nequitum, p. 162 Müll.: quia non rete accipitri tennitur,
Ter. Phorm. 2, 2, 16 sq.; cf.:retia (alicui),
Prop. 2, 32 (3, 30), 20; Hor. Epod. 2, 33; Ov. M. 4, 513; 7, 701; 8, 331 al.:casses alicui,
Tib. 1, 6, 5:intumescit collum, nervi tenduntur,
Col. 6, 14, 4:chordam,
Plaut. Most. 3, 2, 55:arcum,
to bend, Verg. A. 7, 164; Hor. C. 2, 10, 20; Ov. M. 2, 604; 5, 55; 5, 63; Stat. S. 3, 1, 51.—Hence, poet. transf.:sagittas Arcu,
to shoot, hurl, Hor. C. 1, 29, 9; cf.:spicula cornu,
Verg. A. 9, 606:pariterque oculos telumque,
id. ib. 5, 508:barbiton,
to tune, Hor. C. 1, 1, 34; cf.:tympana tenta tonant palmis,
Lucr. 2, 618:validā lora manu,
Ov. Am. 3, 2, 72:vela (Noti),
to swell, Verg. A. 3, 268:praecipiti carbasa tenta Noto,
Ov. H. 10, 30:praetorium,
to stretch out, pitch, Caes. B. C. 3, 82: pelles in ordine tentae, Lucil. ap. Non. 181, 30:conopia,
Prop. 3, 11 (4, 10), 45: grabatos restibus, Lucil. ap. Non. 181, 29:cubilia,
Hor. Epod. 12, 12: manus ad caeli caerula templa, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 51 Vahl.); so, manus ad caelum, Caes. B. C. 2, 5; Verg. A. 3, 176:bracchia ad caelum,
Ov. M. 6, 279; 9, 293;for which: bracchia caelo,
id. ib. 2, 580;9, 210: ad legatos atque exercitum supplices manus tendunt,
Caes. B. C. 2, 12; so,manus ad aliquem,
id. B. G. 2, 13:ad sidera palmas,
Verg. A. 1, 93:super aequora palmas,
Ov. M. 8, 849:ad aliquem orantia bracchia,
id. P. 2, 9, 65:manus supplices dis immortalibus,
Cic. Font. 17, 48; cf.:vobis supplex manus tendit patria communis,
id. Cat. 4, 9, 18; so,manus alicui,
Caes. B. G. 7, 48; Ov. M. 3, 723; id. H. 10, 146:manus supinas,
Liv. 3, 50, 5:manus ripae ulterioris amore,
Verg. A. 6, 314; cf.also: Graecia tendit dexteram Italiae,
stretches forth, reaches, Cic. Phil. 10, 4, 9; id. Prov. Cons. 4, 9:(conjux) parvum patri tendebat Iulum,
reaches out, Verg. A. 2, 674:tu munera supplex Tende, petens pacem,
id. G. 4, 535:quo tendant ferrum,
aim, direct, id. A. 5, 489:qua nunc se ponti plaga caerula tendit,
stretches itself out, extends, Lucr. 5, 481. —In partic.:B.nervum tendere, in mal. part.,
Auct. Priap. 70; cf. Mart. 11, 60, 3.—Hence, tentus, a lecherous man, Mart. 11, 73, 3; Auct. Priap. 20; 27; 34 al.; and tenta, ōrum, n., = membrum virile, Cat. 80, 6.—Trop.: insidiae tenduntur alicui, are spread out, laid (qs. like nets), Cic. Rosc. Com. 16, 46:II.insidias alicui,
Sall. C. 27, 2; Suet. Caes. 35:omnes insidias animis,
Cic. Leg. 1, 17, 47:animum vigilem,
to strain, exert, Stat. Achill. 1, 543: longo tendit praecordia voto, Claud. Cons. Prob. et Ol. 66; cf.:sunt quibus in Satirā videor nimis acer et ultra Legem tendere opus,
i. e. to heighten, aggravate, Hor. S. 2, 1, 2:aestivam sermone benigno noctem,
to protract, extend, id. Ep. 1, 5, 11:(lunam) Tanto posse minus cum Signis tendere cursum,
to direct, Lucr. 5, 631:cursum ex acie in Capitolia,
Sil. 9, 216:cursum ad agmina suorum,
id. 10, 73:iter ad naves,
Verg. A. 1, 656:iter pennis,
id. ib. 6, 240:ad dominum iter,
Ov. M. 2, 547:cursum unde et quo,
Liv. 23, 34, 5:iter in Hispaniam, Auct. B. Afr. 95: cunctis civibus lucem ingenii et consilii sui porrigens atque tendens,
tendering, offering, Cic. de Or. 1, 40, 184.—Neutr.A.To direct one ' s self or one ' s course; to aim, strive, go, travel, march, tend, bend one ' s course in any direction (class.).1.Lit.:b.dubito an Venusiam tendam,
Cic. Att. 16, 5, 3:Beneventum,
Hor. S. 1, 5, 71:cursuque amens ad limina tendit,
Verg. A. 2, 321:ad castra,
Liv. 9, 37:in castra,
id. 10, 36:ad aedes,
Hor. Ep. 1, 7, 89:ad domum Bruti et Cassii,
Suet. Caes. 85:ad portus,
Ov. M. 15, 690:Ciconum ad oras,
id. ib. 10, 3:ad metam,
id. ib. 15, 453; cf.:cum alter ad alterum tenderemus,
Plin. Ep. 1, 5, 9:unde venis? et Quo tendis?
Hor. S. 1, 9, 63; id. Ep. 1, 15, 11; id. C. 3, 3, 70:quo tendere pergunt,
Verg. A. 6, 198; Nep. Milt. 1, 6:tendimus huc (sc. in Orcum) omnes,
Ov. M. 10, 34 et saep. —Of things concrete or abstract, to go, proceed, extend, stretch, etc.:2.in quem locum quaeque (imago) tendat,
Lucr. 4, 179:levibus in sublime tendentibus,
Plin. 2, 5, 4, § 11:sursum tendit palmes,
Col. 5, 6, 28:simulacra viis derectis omnia tendunt,
Lucr. 4, 609.— Poet., with acc. of direction:tunc aethera tendit,
Luc. 7, 477:dextera (via), quae Ditis magni sub moenia tendit,
Verg. A. 6, 541:gula tendit ad stomachum, is ad ventrem,
reaches, extends, Plin. 11, 37, 66, § 176:Taurus mons ad occasum tendens,
id. 5, 27, 27, § 97; so id. 5, 5, 5, § 35; 16, 30, 53, § 122; cf.:Portae Caspiae, quae per Iberiam in Sarmatas tendunt,
id. 6, 13, 15, § 40:seu mollis quā tendit Ionia,
Prop. 1, 6, 31.—Trop.a.In gen., to aim, strive, be directed or inclined, to tend in any direction:(β).ad reliqua alacri tendebamus animo,
Cic. Div. 2, 2, 4; cf.:ad altiora et non concessa tendere,
Liv. 4, 13, 4:ad majora,
Quint. 2, 4, 20; 12, 2, 27:ad eloquium,
Ov. Tr. 4, 10, 17:ad suum,
Liv. 4, 9, 5; cf.:ad Carthaginienses,
id. 24, 5, 8:cum alii alio tenderent,
id. 24, 28, 1:in diversum sententiae tendebant,
id. 36, 10, 7: tenes, quorsum haec tendant, quae loquor, tend, look, = spectent, Plaut. Ps. 1, 2, 81; Hor. S. 2, 7, 21. —To exert one ' s self, to strive, endeavor (mostly poet.); with inf.:b.(Laocoon) manibus tendit divellere nodos,
Verg. A. 2, 220:pasta (nitedula) rursus Ire foras pleno tendebat corpore frustra,
Hor. Ep. 1, 7, 31: captae [p. 1853] civitati leges imponere, Liv. 6, 38, 7; 24, 35; 10, 1:quod efficere tendimus,
Quint. 9, 1, 21:fratresque tendentes opaco Pelion imposuisse Olympo,
Hor. C. 3, 4, 51:tendit disertus haberi,
id. Ep. 1, 19, 16:aqua tendit rumpere plumbum,
id. ib. 1, 10, 20; Pers. 5, 139; Juv. 10, 154. — Absol.:miles tendere, inde ad jurgium,
insists, persists, Ter. Eun. 4, 1, 12. —In partic., to exert one ' s self in opposition, to strive, try, endeavor, contend (class. but not freq. till the Aug. per.):B.nec nos obniti contra nec tendere tantum Sufficimus,
Verg. A. 5, 21; cf.: nec mora nec requies;vasto certamine tendunt,
id. ib. 12, 553:Petreius ubi videt Catilinam contra ac ratus erat magnā vi tendere,
Sall. C. 60, 5; cf.:summā vi,
Liv. 32, 32, 7 Drak.:adversus, etc.,
id. 34, 34, 1:contra,
id. 35, 51, 6:ultra,
id. 24, 31, 4:acrius,
Tac. A. 2, 74; cf.:acrius contra, ut, etc.,
Liv. 3, 15, 2; so with ut, id. 4, 7, 8; with ne, id. 4, 8, 6:quid tendit? cum efficere non possit, ut, etc.,
what does he strive for? to what do his efforts tend? Cic. Fin. 2, 5, 16; cf.:nihil illi tendere contra,
Verg. A. 9, 377. —For tentoria tendere, to set up tents, to be under tents, be encamped, to encamp:qui sub vallo tenderent mercatores,
Caes. B. G. 6, 37; cf.:omnibus extra vallum jussis tendere, Frontin. Strat. 4, 1, 18: vallo tendetis in illo,
Luc. 7, 328:hic Dolopum manus, hic saevus tendebat Achilles,
Verg. A. 2, 29:legio latis tendebat in arvis,
id. ib. 8, 605:isdem castris,
Liv. 44, 13, 12; 27, 46; 44, 5; Suet. Galb. 12; 19; cf.:isdem hibernis tendentes,
Tac. H. 1, 55:Lugduni tendentes,
id. ib. 1, 59:cum multitudo laxius tenderet,
Curt. 3, 8, 18; 5, 7, 6; 7, 2, 37:tendere in campis,
id. 10, 7, 20. — Hence, tensus, a, um, P. a., stretched out, drawn tight, strained, tense (rare):rectissima linea tensa,
Quint. 3, 6, 83:collum,
id. 11, 3, 82; cf.:remissis magis quam tensis (digitis),
id. 11, 3, 99:vox tensior (opp. remissior),
id. 11, 3, 42:lacerti,
Luc. 7, 469:rudentes,
id. 2, 683:frons,
Lucr. 6, 1195:tormento citharāque tensior,
Auct. Priap. 6 and 70.— Sup. and adv. do not occur. -
3 tenno
tendo ( tenno), tĕtendi, tentum and tensum, 3, v. a. and n. [root ten-, tan, v. teneo; cf. Gr. teinô].I. A.Lit.1.In gen.:2.suntne igitur insidiae, tendere plagas?
Cic. Off. 3, 17, 68:plagam, Pac. ap. Fest. s. v. nequitum, p. 162 Müll.: quia non rete accipitri tennitur,
Ter. Phorm. 2, 2, 16 sq.; cf.:retia (alicui),
Prop. 2, 32 (3, 30), 20; Hor. Epod. 2, 33; Ov. M. 4, 513; 7, 701; 8, 331 al.:casses alicui,
Tib. 1, 6, 5:intumescit collum, nervi tenduntur,
Col. 6, 14, 4:chordam,
Plaut. Most. 3, 2, 55:arcum,
to bend, Verg. A. 7, 164; Hor. C. 2, 10, 20; Ov. M. 2, 604; 5, 55; 5, 63; Stat. S. 3, 1, 51.—Hence, poet. transf.:sagittas Arcu,
to shoot, hurl, Hor. C. 1, 29, 9; cf.:spicula cornu,
Verg. A. 9, 606:pariterque oculos telumque,
id. ib. 5, 508:barbiton,
to tune, Hor. C. 1, 1, 34; cf.:tympana tenta tonant palmis,
Lucr. 2, 618:validā lora manu,
Ov. Am. 3, 2, 72:vela (Noti),
to swell, Verg. A. 3, 268:praecipiti carbasa tenta Noto,
Ov. H. 10, 30:praetorium,
to stretch out, pitch, Caes. B. C. 3, 82: pelles in ordine tentae, Lucil. ap. Non. 181, 30:conopia,
Prop. 3, 11 (4, 10), 45: grabatos restibus, Lucil. ap. Non. 181, 29:cubilia,
Hor. Epod. 12, 12: manus ad caeli caerula templa, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 51 Vahl.); so, manus ad caelum, Caes. B. C. 2, 5; Verg. A. 3, 176:bracchia ad caelum,
Ov. M. 6, 279; 9, 293;for which: bracchia caelo,
id. ib. 2, 580;9, 210: ad legatos atque exercitum supplices manus tendunt,
Caes. B. C. 2, 12; so,manus ad aliquem,
id. B. G. 2, 13:ad sidera palmas,
Verg. A. 1, 93:super aequora palmas,
Ov. M. 8, 849:ad aliquem orantia bracchia,
id. P. 2, 9, 65:manus supplices dis immortalibus,
Cic. Font. 17, 48; cf.:vobis supplex manus tendit patria communis,
id. Cat. 4, 9, 18; so,manus alicui,
Caes. B. G. 7, 48; Ov. M. 3, 723; id. H. 10, 146:manus supinas,
Liv. 3, 50, 5:manus ripae ulterioris amore,
Verg. A. 6, 314; cf.also: Graecia tendit dexteram Italiae,
stretches forth, reaches, Cic. Phil. 10, 4, 9; id. Prov. Cons. 4, 9:(conjux) parvum patri tendebat Iulum,
reaches out, Verg. A. 2, 674:tu munera supplex Tende, petens pacem,
id. G. 4, 535:quo tendant ferrum,
aim, direct, id. A. 5, 489:qua nunc se ponti plaga caerula tendit,
stretches itself out, extends, Lucr. 5, 481. —In partic.:B.nervum tendere, in mal. part.,
Auct. Priap. 70; cf. Mart. 11, 60, 3.—Hence, tentus, a lecherous man, Mart. 11, 73, 3; Auct. Priap. 20; 27; 34 al.; and tenta, ōrum, n., = membrum virile, Cat. 80, 6.—Trop.: insidiae tenduntur alicui, are spread out, laid (qs. like nets), Cic. Rosc. Com. 16, 46:II.insidias alicui,
Sall. C. 27, 2; Suet. Caes. 35:omnes insidias animis,
Cic. Leg. 1, 17, 47:animum vigilem,
to strain, exert, Stat. Achill. 1, 543: longo tendit praecordia voto, Claud. Cons. Prob. et Ol. 66; cf.:sunt quibus in Satirā videor nimis acer et ultra Legem tendere opus,
i. e. to heighten, aggravate, Hor. S. 2, 1, 2:aestivam sermone benigno noctem,
to protract, extend, id. Ep. 1, 5, 11:(lunam) Tanto posse minus cum Signis tendere cursum,
to direct, Lucr. 5, 631:cursum ex acie in Capitolia,
Sil. 9, 216:cursum ad agmina suorum,
id. 10, 73:iter ad naves,
Verg. A. 1, 656:iter pennis,
id. ib. 6, 240:ad dominum iter,
Ov. M. 2, 547:cursum unde et quo,
Liv. 23, 34, 5:iter in Hispaniam, Auct. B. Afr. 95: cunctis civibus lucem ingenii et consilii sui porrigens atque tendens,
tendering, offering, Cic. de Or. 1, 40, 184.—Neutr.A.To direct one ' s self or one ' s course; to aim, strive, go, travel, march, tend, bend one ' s course in any direction (class.).1.Lit.:b.dubito an Venusiam tendam,
Cic. Att. 16, 5, 3:Beneventum,
Hor. S. 1, 5, 71:cursuque amens ad limina tendit,
Verg. A. 2, 321:ad castra,
Liv. 9, 37:in castra,
id. 10, 36:ad aedes,
Hor. Ep. 1, 7, 89:ad domum Bruti et Cassii,
Suet. Caes. 85:ad portus,
Ov. M. 15, 690:Ciconum ad oras,
id. ib. 10, 3:ad metam,
id. ib. 15, 453; cf.:cum alter ad alterum tenderemus,
Plin. Ep. 1, 5, 9:unde venis? et Quo tendis?
Hor. S. 1, 9, 63; id. Ep. 1, 15, 11; id. C. 3, 3, 70:quo tendere pergunt,
Verg. A. 6, 198; Nep. Milt. 1, 6:tendimus huc (sc. in Orcum) omnes,
Ov. M. 10, 34 et saep. —Of things concrete or abstract, to go, proceed, extend, stretch, etc.:2.in quem locum quaeque (imago) tendat,
Lucr. 4, 179:levibus in sublime tendentibus,
Plin. 2, 5, 4, § 11:sursum tendit palmes,
Col. 5, 6, 28:simulacra viis derectis omnia tendunt,
Lucr. 4, 609.— Poet., with acc. of direction:tunc aethera tendit,
Luc. 7, 477:dextera (via), quae Ditis magni sub moenia tendit,
Verg. A. 6, 541:gula tendit ad stomachum, is ad ventrem,
reaches, extends, Plin. 11, 37, 66, § 176:Taurus mons ad occasum tendens,
id. 5, 27, 27, § 97; so id. 5, 5, 5, § 35; 16, 30, 53, § 122; cf.:Portae Caspiae, quae per Iberiam in Sarmatas tendunt,
id. 6, 13, 15, § 40:seu mollis quā tendit Ionia,
Prop. 1, 6, 31.—Trop.a.In gen., to aim, strive, be directed or inclined, to tend in any direction:(β).ad reliqua alacri tendebamus animo,
Cic. Div. 2, 2, 4; cf.:ad altiora et non concessa tendere,
Liv. 4, 13, 4:ad majora,
Quint. 2, 4, 20; 12, 2, 27:ad eloquium,
Ov. Tr. 4, 10, 17:ad suum,
Liv. 4, 9, 5; cf.:ad Carthaginienses,
id. 24, 5, 8:cum alii alio tenderent,
id. 24, 28, 1:in diversum sententiae tendebant,
id. 36, 10, 7: tenes, quorsum haec tendant, quae loquor, tend, look, = spectent, Plaut. Ps. 1, 2, 81; Hor. S. 2, 7, 21. —To exert one ' s self, to strive, endeavor (mostly poet.); with inf.:b.(Laocoon) manibus tendit divellere nodos,
Verg. A. 2, 220:pasta (nitedula) rursus Ire foras pleno tendebat corpore frustra,
Hor. Ep. 1, 7, 31: captae [p. 1853] civitati leges imponere, Liv. 6, 38, 7; 24, 35; 10, 1:quod efficere tendimus,
Quint. 9, 1, 21:fratresque tendentes opaco Pelion imposuisse Olympo,
Hor. C. 3, 4, 51:tendit disertus haberi,
id. Ep. 1, 19, 16:aqua tendit rumpere plumbum,
id. ib. 1, 10, 20; Pers. 5, 139; Juv. 10, 154. — Absol.:miles tendere, inde ad jurgium,
insists, persists, Ter. Eun. 4, 1, 12. —In partic., to exert one ' s self in opposition, to strive, try, endeavor, contend (class. but not freq. till the Aug. per.):B.nec nos obniti contra nec tendere tantum Sufficimus,
Verg. A. 5, 21; cf.: nec mora nec requies;vasto certamine tendunt,
id. ib. 12, 553:Petreius ubi videt Catilinam contra ac ratus erat magnā vi tendere,
Sall. C. 60, 5; cf.:summā vi,
Liv. 32, 32, 7 Drak.:adversus, etc.,
id. 34, 34, 1:contra,
id. 35, 51, 6:ultra,
id. 24, 31, 4:acrius,
Tac. A. 2, 74; cf.:acrius contra, ut, etc.,
Liv. 3, 15, 2; so with ut, id. 4, 7, 8; with ne, id. 4, 8, 6:quid tendit? cum efficere non possit, ut, etc.,
what does he strive for? to what do his efforts tend? Cic. Fin. 2, 5, 16; cf.:nihil illi tendere contra,
Verg. A. 9, 377. —For tentoria tendere, to set up tents, to be under tents, be encamped, to encamp:qui sub vallo tenderent mercatores,
Caes. B. G. 6, 37; cf.:omnibus extra vallum jussis tendere, Frontin. Strat. 4, 1, 18: vallo tendetis in illo,
Luc. 7, 328:hic Dolopum manus, hic saevus tendebat Achilles,
Verg. A. 2, 29:legio latis tendebat in arvis,
id. ib. 8, 605:isdem castris,
Liv. 44, 13, 12; 27, 46; 44, 5; Suet. Galb. 12; 19; cf.:isdem hibernis tendentes,
Tac. H. 1, 55:Lugduni tendentes,
id. ib. 1, 59:cum multitudo laxius tenderet,
Curt. 3, 8, 18; 5, 7, 6; 7, 2, 37:tendere in campis,
id. 10, 7, 20. — Hence, tensus, a, um, P. a., stretched out, drawn tight, strained, tense (rare):rectissima linea tensa,
Quint. 3, 6, 83:collum,
id. 11, 3, 82; cf.:remissis magis quam tensis (digitis),
id. 11, 3, 99:vox tensior (opp. remissior),
id. 11, 3, 42:lacerti,
Luc. 7, 469:rudentes,
id. 2, 683:frons,
Lucr. 6, 1195:tormento citharāque tensior,
Auct. Priap. 6 and 70.— Sup. and adv. do not occur. -
4 tenta
tendo ( tenno), tĕtendi, tentum and tensum, 3, v. a. and n. [root ten-, tan, v. teneo; cf. Gr. teinô].I. A.Lit.1.In gen.:2.suntne igitur insidiae, tendere plagas?
Cic. Off. 3, 17, 68:plagam, Pac. ap. Fest. s. v. nequitum, p. 162 Müll.: quia non rete accipitri tennitur,
Ter. Phorm. 2, 2, 16 sq.; cf.:retia (alicui),
Prop. 2, 32 (3, 30), 20; Hor. Epod. 2, 33; Ov. M. 4, 513; 7, 701; 8, 331 al.:casses alicui,
Tib. 1, 6, 5:intumescit collum, nervi tenduntur,
Col. 6, 14, 4:chordam,
Plaut. Most. 3, 2, 55:arcum,
to bend, Verg. A. 7, 164; Hor. C. 2, 10, 20; Ov. M. 2, 604; 5, 55; 5, 63; Stat. S. 3, 1, 51.—Hence, poet. transf.:sagittas Arcu,
to shoot, hurl, Hor. C. 1, 29, 9; cf.:spicula cornu,
Verg. A. 9, 606:pariterque oculos telumque,
id. ib. 5, 508:barbiton,
to tune, Hor. C. 1, 1, 34; cf.:tympana tenta tonant palmis,
Lucr. 2, 618:validā lora manu,
Ov. Am. 3, 2, 72:vela (Noti),
to swell, Verg. A. 3, 268:praecipiti carbasa tenta Noto,
Ov. H. 10, 30:praetorium,
to stretch out, pitch, Caes. B. C. 3, 82: pelles in ordine tentae, Lucil. ap. Non. 181, 30:conopia,
Prop. 3, 11 (4, 10), 45: grabatos restibus, Lucil. ap. Non. 181, 29:cubilia,
Hor. Epod. 12, 12: manus ad caeli caerula templa, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 51 Vahl.); so, manus ad caelum, Caes. B. C. 2, 5; Verg. A. 3, 176:bracchia ad caelum,
Ov. M. 6, 279; 9, 293;for which: bracchia caelo,
id. ib. 2, 580;9, 210: ad legatos atque exercitum supplices manus tendunt,
Caes. B. C. 2, 12; so,manus ad aliquem,
id. B. G. 2, 13:ad sidera palmas,
Verg. A. 1, 93:super aequora palmas,
Ov. M. 8, 849:ad aliquem orantia bracchia,
id. P. 2, 9, 65:manus supplices dis immortalibus,
Cic. Font. 17, 48; cf.:vobis supplex manus tendit patria communis,
id. Cat. 4, 9, 18; so,manus alicui,
Caes. B. G. 7, 48; Ov. M. 3, 723; id. H. 10, 146:manus supinas,
Liv. 3, 50, 5:manus ripae ulterioris amore,
Verg. A. 6, 314; cf.also: Graecia tendit dexteram Italiae,
stretches forth, reaches, Cic. Phil. 10, 4, 9; id. Prov. Cons. 4, 9:(conjux) parvum patri tendebat Iulum,
reaches out, Verg. A. 2, 674:tu munera supplex Tende, petens pacem,
id. G. 4, 535:quo tendant ferrum,
aim, direct, id. A. 5, 489:qua nunc se ponti plaga caerula tendit,
stretches itself out, extends, Lucr. 5, 481. —In partic.:B.nervum tendere, in mal. part.,
Auct. Priap. 70; cf. Mart. 11, 60, 3.—Hence, tentus, a lecherous man, Mart. 11, 73, 3; Auct. Priap. 20; 27; 34 al.; and tenta, ōrum, n., = membrum virile, Cat. 80, 6.—Trop.: insidiae tenduntur alicui, are spread out, laid (qs. like nets), Cic. Rosc. Com. 16, 46:II.insidias alicui,
Sall. C. 27, 2; Suet. Caes. 35:omnes insidias animis,
Cic. Leg. 1, 17, 47:animum vigilem,
to strain, exert, Stat. Achill. 1, 543: longo tendit praecordia voto, Claud. Cons. Prob. et Ol. 66; cf.:sunt quibus in Satirā videor nimis acer et ultra Legem tendere opus,
i. e. to heighten, aggravate, Hor. S. 2, 1, 2:aestivam sermone benigno noctem,
to protract, extend, id. Ep. 1, 5, 11:(lunam) Tanto posse minus cum Signis tendere cursum,
to direct, Lucr. 5, 631:cursum ex acie in Capitolia,
Sil. 9, 216:cursum ad agmina suorum,
id. 10, 73:iter ad naves,
Verg. A. 1, 656:iter pennis,
id. ib. 6, 240:ad dominum iter,
Ov. M. 2, 547:cursum unde et quo,
Liv. 23, 34, 5:iter in Hispaniam, Auct. B. Afr. 95: cunctis civibus lucem ingenii et consilii sui porrigens atque tendens,
tendering, offering, Cic. de Or. 1, 40, 184.—Neutr.A.To direct one ' s self or one ' s course; to aim, strive, go, travel, march, tend, bend one ' s course in any direction (class.).1.Lit.:b.dubito an Venusiam tendam,
Cic. Att. 16, 5, 3:Beneventum,
Hor. S. 1, 5, 71:cursuque amens ad limina tendit,
Verg. A. 2, 321:ad castra,
Liv. 9, 37:in castra,
id. 10, 36:ad aedes,
Hor. Ep. 1, 7, 89:ad domum Bruti et Cassii,
Suet. Caes. 85:ad portus,
Ov. M. 15, 690:Ciconum ad oras,
id. ib. 10, 3:ad metam,
id. ib. 15, 453; cf.:cum alter ad alterum tenderemus,
Plin. Ep. 1, 5, 9:unde venis? et Quo tendis?
Hor. S. 1, 9, 63; id. Ep. 1, 15, 11; id. C. 3, 3, 70:quo tendere pergunt,
Verg. A. 6, 198; Nep. Milt. 1, 6:tendimus huc (sc. in Orcum) omnes,
Ov. M. 10, 34 et saep. —Of things concrete or abstract, to go, proceed, extend, stretch, etc.:2.in quem locum quaeque (imago) tendat,
Lucr. 4, 179:levibus in sublime tendentibus,
Plin. 2, 5, 4, § 11:sursum tendit palmes,
Col. 5, 6, 28:simulacra viis derectis omnia tendunt,
Lucr. 4, 609.— Poet., with acc. of direction:tunc aethera tendit,
Luc. 7, 477:dextera (via), quae Ditis magni sub moenia tendit,
Verg. A. 6, 541:gula tendit ad stomachum, is ad ventrem,
reaches, extends, Plin. 11, 37, 66, § 176:Taurus mons ad occasum tendens,
id. 5, 27, 27, § 97; so id. 5, 5, 5, § 35; 16, 30, 53, § 122; cf.:Portae Caspiae, quae per Iberiam in Sarmatas tendunt,
id. 6, 13, 15, § 40:seu mollis quā tendit Ionia,
Prop. 1, 6, 31.—Trop.a.In gen., to aim, strive, be directed or inclined, to tend in any direction:(β).ad reliqua alacri tendebamus animo,
Cic. Div. 2, 2, 4; cf.:ad altiora et non concessa tendere,
Liv. 4, 13, 4:ad majora,
Quint. 2, 4, 20; 12, 2, 27:ad eloquium,
Ov. Tr. 4, 10, 17:ad suum,
Liv. 4, 9, 5; cf.:ad Carthaginienses,
id. 24, 5, 8:cum alii alio tenderent,
id. 24, 28, 1:in diversum sententiae tendebant,
id. 36, 10, 7: tenes, quorsum haec tendant, quae loquor, tend, look, = spectent, Plaut. Ps. 1, 2, 81; Hor. S. 2, 7, 21. —To exert one ' s self, to strive, endeavor (mostly poet.); with inf.:b.(Laocoon) manibus tendit divellere nodos,
Verg. A. 2, 220:pasta (nitedula) rursus Ire foras pleno tendebat corpore frustra,
Hor. Ep. 1, 7, 31: captae [p. 1853] civitati leges imponere, Liv. 6, 38, 7; 24, 35; 10, 1:quod efficere tendimus,
Quint. 9, 1, 21:fratresque tendentes opaco Pelion imposuisse Olympo,
Hor. C. 3, 4, 51:tendit disertus haberi,
id. Ep. 1, 19, 16:aqua tendit rumpere plumbum,
id. ib. 1, 10, 20; Pers. 5, 139; Juv. 10, 154. — Absol.:miles tendere, inde ad jurgium,
insists, persists, Ter. Eun. 4, 1, 12. —In partic., to exert one ' s self in opposition, to strive, try, endeavor, contend (class. but not freq. till the Aug. per.):B.nec nos obniti contra nec tendere tantum Sufficimus,
Verg. A. 5, 21; cf.: nec mora nec requies;vasto certamine tendunt,
id. ib. 12, 553:Petreius ubi videt Catilinam contra ac ratus erat magnā vi tendere,
Sall. C. 60, 5; cf.:summā vi,
Liv. 32, 32, 7 Drak.:adversus, etc.,
id. 34, 34, 1:contra,
id. 35, 51, 6:ultra,
id. 24, 31, 4:acrius,
Tac. A. 2, 74; cf.:acrius contra, ut, etc.,
Liv. 3, 15, 2; so with ut, id. 4, 7, 8; with ne, id. 4, 8, 6:quid tendit? cum efficere non possit, ut, etc.,
what does he strive for? to what do his efforts tend? Cic. Fin. 2, 5, 16; cf.:nihil illi tendere contra,
Verg. A. 9, 377. —For tentoria tendere, to set up tents, to be under tents, be encamped, to encamp:qui sub vallo tenderent mercatores,
Caes. B. G. 6, 37; cf.:omnibus extra vallum jussis tendere, Frontin. Strat. 4, 1, 18: vallo tendetis in illo,
Luc. 7, 328:hic Dolopum manus, hic saevus tendebat Achilles,
Verg. A. 2, 29:legio latis tendebat in arvis,
id. ib. 8, 605:isdem castris,
Liv. 44, 13, 12; 27, 46; 44, 5; Suet. Galb. 12; 19; cf.:isdem hibernis tendentes,
Tac. H. 1, 55:Lugduni tendentes,
id. ib. 1, 59:cum multitudo laxius tenderet,
Curt. 3, 8, 18; 5, 7, 6; 7, 2, 37:tendere in campis,
id. 10, 7, 20. — Hence, tensus, a, um, P. a., stretched out, drawn tight, strained, tense (rare):rectissima linea tensa,
Quint. 3, 6, 83:collum,
id. 11, 3, 82; cf.:remissis magis quam tensis (digitis),
id. 11, 3, 99:vox tensior (opp. remissior),
id. 11, 3, 42:lacerti,
Luc. 7, 469:rudentes,
id. 2, 683:frons,
Lucr. 6, 1195:tormento citharāque tensior,
Auct. Priap. 6 and 70.— Sup. and adv. do not occur. -
5 strictus
strictus adj. [P. of stringo], drawn together, close, strait, tight: nodus, L.: artūs, Ta.* * *stricta, strictum ADJtight, close, strait, drawn together -
6 stringo
stringo, inxi, ictum, 3, v. a. [root strig; Gr. strang-, to squeeze; stranx, a drop; cf. O. H. Germ. streng; Engl. strong], to draw tight, to bind or tie tight; to draw, bind, or press together, etc. (syn. ligo).I.Lit.:B.te stringam ad carnarium,
Plaut. Ps. 1, 1, 66:stringit vitta comas,
Luc. 5, 143: caesariem crinali cultu, Claud. Cons. Prob. et Olybr. 85:stricta matutino frigore vulnera,
Liv. 22, 51:pectora pigro gelu,
Luc. 4, 652:strictos insedimus amnes,
Val. Fl. 1, 414:mare gelu stringi et consistere,
Gell. 17, 8, 16:quercus in duas partes diducta, stricta denuo et cohaesa,
having closed together, id. 15, 16, 4:habenam,
to draw tight, Stat. Th. 11, 513:ferrum,
Plin. Ep. 3, 16, 6.—Transf. (through the intermediate idea of drawing close), to touch, touch upon, touch lightly or slightly, to graze (syn. tango):2.litus ama, et laevas stringat sine palmula cautes,
Verg. A. 5, 163; cf.:stringebat summas ales miserabilis undas,
Ov. M. 11, 733:aequor (aurā),
id. ib. 4, 136:metas interiore rotā,
id. Am. 3, 2, 12:latus,
Prop. 3, 11 (4, 10), 24:vestigia canis rostro,
Ov. M. 1, 536 et saep.:equos,
to stroke, Charis. 84 P.:tela stringentia corpus,
i. e. slightly touching, Verg. A. 10, 331; cf. Sen. Ben. 2, 6, 1:coluber Dente pedem strinxit,
Ov. M. 11, 776:strictus ac recreatus ex vulnere in tempus,
Flor. 4, 12, 44.—To pull or strip off, to pluck off, cut off, clip off, prune, etc. (cf. destringo):II.oleam ubi nigra erit, stringito,
Cato, R. R. 65, 1; so,oleam,
Plin. 15, 2, 3, § 12:bacam,
Varr. R. R. 1, 55, 2:quernas glandes,
Verg. G. 1, 305:folia ex arboribus,
Caes. B. C. 3, 58; Liv. 23, 30, 3:frondes,
Verg. E. 9, 61; Hor. Ep. 1, 14, 28:hordea,
Verg. G. 1, 317:arbores,
Col. 6, 3, 7:celeriter gladios strinxerunt,
drew from the sheath, unsheathed, Caes. B. C. 3, 93:strictam aciem offerre,
Verg. A. 6, 291:ensem,
id. ib. 10, 577; so,gladios,
id. ib. 12, 278; Ov. M. 7, 333:ensem,
id. ib. 8, 207;14, 296: ferrum,
Liv. 7, 40 al.:cultrum,
id. 7, 5, 5; 3, 50, 3; and poet. transf.:manum,
to bare, Ov. Am. 1, 6, 14; id. Tr. 5, 2, 30 al.—Trop.A.Of speech, to touch upon, treat briefly, Sil. 8, 48.—Hence, to compress, abridge:B.narrationis loco rem stringat,
Quint. 4, 2, 128 Spald.—To hold in check, to rule, sway (syn. coërceo):C. D.quaecumque meo gens barbara nutu Stringitur, adveniat,
Claud. B. Get. 371.—(Acc. to I. B.) To touch, move, affect; esp. to affect painfully, to wound, pain:E.atque animum patriae strinxit pietatis imago,
Verg. A. 9, 294:quam tua delicto stringantur pectora nostro,
Ov. Tr. 5, 6, 21:nomen alicujus,
id. ib. 2, 350.—To draw in hostility, attack with:A.in hostes stringatur iambus,
Ov. R. Am. 377:bellum,
Flor. 3, 21, 1.—Hence, strictus, a, um, P. a. (acc. to I.), drawn together, close, strait, tight, etc.Lit.:B.laxaret pedem a stricto nodo,
Liv. 24, 7, 5:duriora genti corpora, stricti artus,
Tac. G. 30:strictissima janua,
Ov. R. Am. 233:si strictior fuerit pedatura,
Hyg. Grom. 3, 1:emplastrum,
thick, Scrib. Comp. 45 fin.:venter,
i. e. bound up, costive, Veg. 3, 16:strictior aura,
more severe, colder, Aus. Idyll. 14, 3.—Trop.1.Of language, brief, concise:2. 3.quo minus (Aeschines) strictus est,
Quint. 10, 1, 77:qui (Demosthenes) est strictior multo (quam Cicero),
id. 12, 10, 52.—Rigid, exact (law Lat.):2.restitutio stricto jure non competebat,
Dig. 29, 2, 85; 39, 3, 3 al.— Adv.: strictē and strictim, closely, tightly:in foramen conicies,
Pall. Mart. 8, 2.— Comp., Pall. 1, 6.— Sup., Gell. 16, 3, 4.—Fig., accurately:strictius interpretari,
Dig. 8, 2, 20. -
7 stringō
stringō inxī, ictus, ere [STRAG-], to draw tight, bind tight, compress, press together: stricta frigore volnera, L.: ferri duritiem, forge, Ct. dub.— To touch lightly, graze: laevas cautes, V.: Stringebat summas ales undas, O.: metas rotā, O.: tela stringentia corpus, V.: dente pedem, O. —Of places, to border on, touch: Scytharum gens ultima Asiae, quā Bactra sunt, stringit, Cu.— To strip off, pluck off, cut away, clip, prune: quernas glandes, V.: folia ex arboribus, Cs.: strictis foliis vivere, L.: celeriter gladios, unsheathe, Cs.: strictam aciem offerre, V.: cultrum, L.: manum, to bare, O.; cf. in hostīs stringatur iambus, be drawn (as a weapon), O.—Fig., to waste, consume, reduce: Praeclaram stringat malus ingluvie rem, H.— To touch, move, affect, injure, wound, pain: animum, V.: nomen meum, O.* * *stringere, strinxi, strictus Vdraw tight; draw; graze; strip off -
8 adstringo
a-stringo ( ads-, Ritschl, Baiter, Halm, Jahn, Keil; as-, Fleck., Merk., Kayser), inxi, ictum, 3, v. a., to draw close, to draw, bind, or tie together, to bind, to tighten, contract (syn.: constringo, stringo, alligo, obligo, vincio).I.Lit.:II.(hunc) adstringite ad columnam fortiter,
Plaut. Bacch. 4, 7, 25:ad statuam astrictus est,
Cic. Verr. 2, 4, 42:manus,
Plaut. Capt. 3, 5, 9:vinculorum, id est aptissimum... quod ex se atque de iis, quae adstringit quam maxume, unum efficit,
Cic. Tim. 4 fin.:astringit vincula motu,
Ov. M. 11, 75:laqueos,
Sen. Ira, 3, 16:artius atque hederā procera adstringitur ilex,
is twined around with ivy, Hor. Epod. 15, 5:adstringi funibus,
Vulg. Ezech. 27, 24:aliquem adstringere loris,
ib. Act. 22, 25:pavidum in jus Cervice adstrictā dominum trahat,
with a halter round his neck, Juv. 10, 88 (Jahn, obstrictā): aspice... Quam non adstricto percurrat pulpita socco, not drawn close, loose; poet. for a negligent style of writing, Hor. Ep. 2, 1, 174:Ipse rotam adstringit multo sufflamine consul,
checks, Juv. 8, 148:balteus haud fluxos gemmis adstrinxit amictus,
Luc. 2, 362:frontem,
to contract, knit, Mart. 11, 40; Sen. Ep. 106:labra porriguntur et scinduntur et adstringuntur,
Quint. 11, 3, 81:frondem ferro,
to cut off, clip, Col. 5, 6, 17 al.; so, alvum, to make costive (opp. solvere, q. v.), Cels. 1, 3; 2, 30.—Of the contraction produced by cold:nivibus quoque molle rotatis astringi corpus,
Ov. M. 9, 222; so id. Tr. 3, 4, 48; id. P. 3, 3, 26:ventis glacies astricta pependit,
id. M. 1, 120:Sic stat iners Scythicas adstringens Bosporus undas,
Luc. 5, 436:vis frigoris (corpora) ita adstringebat,
Curt. 7, 3, 13; 8, 4, 6.—Hence, also, to make colder, to cool, refresh:ex quo (puteo) possis rursus adstringere,
Plin. Ep. 5, 6, 25: corpus astringes brevi Salone, Mart. 1, 49, 11 (acc. to Varr. in a pass. sense in the perf., adstrinxi for adstrictus sum, Varr. L. L. Fragm. ap. Gell. 2, 25, 7).—Of colors, to deaden:ita permixtis viribus alterum altero excitatur aut adstringitur,
Plin. 9, 38, 62, § 134 (diff. from alligare, which precedes;v. alligo, I. B.).—Also of an astringent, harsh taste: radix gustu adstringit,
Plin. 27, 10, 60, § 85.—Trop., to draw together, draw closer, circumscribe; to bind, put under obligation, oblige, necessitate:A.ubi adfinitatem inter nos nostram adstrinxeris,
Plaut. Trin. 3, 2, 73: vellem, suscepisses juvenem regendum;pater enim nimis indulgens, quicquid ego adstrinxi, relaxat,
Cic. Att. 10, 6; so,mores disciplinae severitate,
Quint. 2, 2, 4 Spald.:ad adstringendam fidem,
Cic. Off. 3, 31, 111:hac lege tibi meam astringo fidem,
Ter. Eun. 1, 2, 22:quo (jure jurando) se cuncti astrinxerant,
Suet. Caes. 84:hujus tanti officii servitutem astringebam testimonio sempiterno,
to confirm, secure, Cic. Planc. 30 fin. Wund.:religione devinctum astrictumque,
id. Verr. 2, 4, 42:disciplina astricta legibus,
id. Brut. 10, 40; id. ad Q. Fr. 1, 1, 3:lege et quaestione,
id. Clu. 155:suis condicionibus,
id. Quinct. 5:auditor nullā ejus modi adstrictus necessitate,
id. N. D. 1, 7, 17:orationem numeris astringere,
id. de Or. 3, 44, 173 et saep.:adstringi sacris,
to be bound to maintain, id. Leg. 2, 19:inops regio, quae parsimoniā astringeret milites,
Liv. 39, 1:ad temperantiam,
Plin. Ep. 7, 1:ad servitutem juris,
Quint. 2, 16, 9:illa servitus ad certa se verba adstringendi,
id. 7, 3, 16:milites ad certam stipendiorum formulam,
Suet. Aug. 49; id. Tib. 18:me astringam verbis in sacra jura tuis,
Ov. H. 16, 320; 20, 28:magno scelere se astringeret,
Cic. Phil. 4, 4, 9; id. Sest. 50 fin.; so id. Sull. 29, 82; perh. also id. Pis. 39 fin.; instead of this abl. of class. Latin, we sometimes find in comedy apparently the gen.:et ipsum sese et illum furti adstringeret,
made guilty of, charged himself with, Plaut. Rud. 4, 7, 34:Homo furti sese adstringet,
id. Poen. 3, 4, 27 (cf.:Audin tu? hic furti se adligat,
Ter. Eun. 4, 7, 39; Draeger, Hist. Synt. I. § 209, regards this as a vulgar extension of the use of the gen. with verbs of accusing, convicting, etc., but Klotz, s. v. astringo, regards it as really an old dative, furtoi furti; cf. quoi cui).—Of reasoning or discourse, to compress, abridge, bring into short compass:Stoici breviter adstringere solent argumenta,
Cic. Tusc. 3, 6, 13 (cf. id. ib. 3, 10, 22: Haec sic dicuntur a Stoicis, concludunturque contortius); id. Fat. 14, 32:premere tumentia, luxuriantia adstringere,
Quint. 10, 4, 1 Frotsch., Halm.—Hence, astrictus ( ads-), a, um, P. a., drawn together, tight, narrow, close.Lit.:B.limen astrictum,
shut, Ov. Am. 3, 1, 50:alvus fusior aut astrictior,
Cels. 1, 3:corpus astrictum, i. e. alvus dura,
id. 3, 6:genus morbi astrictum,
costiveness, id. 1 praef.:gustu adstricto,
of a harsh, astringent taste, Plin. 27, 12, 96, § 121.—Trop.1.Sparing, parsimonious, covetous (not before the Aug. per.):2.astrictus pater,
Prop. 3, 17, 18:adstricti moris auctor,
Tac. A. 3, 55:parsimonia,
Just. 44, 2.—Of discourse, compact, brief, concise, short (opp. remissus):dialectica quasi contracta et astricta eloquentia putanda est,
Cic. Brut. 90, 309:verborum astricta comprehensio,
id. ib. 95, 327:est enim finitimus oratori poëta, numeris astrictior paulo,
id. de Or. 1, 16, 70; 1, 16, 60.— Sup. not used.— Adv.: astrictē ( ads-), concisely, briefly (only of discourse):astricte numerosa oratio,
Cic. de Or. 3, 48, 184.— Comp.:astrictius dicere,
Sen. Ep. 8 fin., and Plin. Ep. 1, 20, 20:scribere,
id. ib. 3, 18, 10:ille concludit adstrictius, hic latius,
Quint. 10, 1, 106.— Sup. not used. -
9 astringo
a-stringo ( ads-, Ritschl, Baiter, Halm, Jahn, Keil; as-, Fleck., Merk., Kayser), inxi, ictum, 3, v. a., to draw close, to draw, bind, or tie together, to bind, to tighten, contract (syn.: constringo, stringo, alligo, obligo, vincio).I.Lit.:II.(hunc) adstringite ad columnam fortiter,
Plaut. Bacch. 4, 7, 25:ad statuam astrictus est,
Cic. Verr. 2, 4, 42:manus,
Plaut. Capt. 3, 5, 9:vinculorum, id est aptissimum... quod ex se atque de iis, quae adstringit quam maxume, unum efficit,
Cic. Tim. 4 fin.:astringit vincula motu,
Ov. M. 11, 75:laqueos,
Sen. Ira, 3, 16:artius atque hederā procera adstringitur ilex,
is twined around with ivy, Hor. Epod. 15, 5:adstringi funibus,
Vulg. Ezech. 27, 24:aliquem adstringere loris,
ib. Act. 22, 25:pavidum in jus Cervice adstrictā dominum trahat,
with a halter round his neck, Juv. 10, 88 (Jahn, obstrictā): aspice... Quam non adstricto percurrat pulpita socco, not drawn close, loose; poet. for a negligent style of writing, Hor. Ep. 2, 1, 174:Ipse rotam adstringit multo sufflamine consul,
checks, Juv. 8, 148:balteus haud fluxos gemmis adstrinxit amictus,
Luc. 2, 362:frontem,
to contract, knit, Mart. 11, 40; Sen. Ep. 106:labra porriguntur et scinduntur et adstringuntur,
Quint. 11, 3, 81:frondem ferro,
to cut off, clip, Col. 5, 6, 17 al.; so, alvum, to make costive (opp. solvere, q. v.), Cels. 1, 3; 2, 30.—Of the contraction produced by cold:nivibus quoque molle rotatis astringi corpus,
Ov. M. 9, 222; so id. Tr. 3, 4, 48; id. P. 3, 3, 26:ventis glacies astricta pependit,
id. M. 1, 120:Sic stat iners Scythicas adstringens Bosporus undas,
Luc. 5, 436:vis frigoris (corpora) ita adstringebat,
Curt. 7, 3, 13; 8, 4, 6.—Hence, also, to make colder, to cool, refresh:ex quo (puteo) possis rursus adstringere,
Plin. Ep. 5, 6, 25: corpus astringes brevi Salone, Mart. 1, 49, 11 (acc. to Varr. in a pass. sense in the perf., adstrinxi for adstrictus sum, Varr. L. L. Fragm. ap. Gell. 2, 25, 7).—Of colors, to deaden:ita permixtis viribus alterum altero excitatur aut adstringitur,
Plin. 9, 38, 62, § 134 (diff. from alligare, which precedes;v. alligo, I. B.).—Also of an astringent, harsh taste: radix gustu adstringit,
Plin. 27, 10, 60, § 85.—Trop., to draw together, draw closer, circumscribe; to bind, put under obligation, oblige, necessitate:A.ubi adfinitatem inter nos nostram adstrinxeris,
Plaut. Trin. 3, 2, 73: vellem, suscepisses juvenem regendum;pater enim nimis indulgens, quicquid ego adstrinxi, relaxat,
Cic. Att. 10, 6; so,mores disciplinae severitate,
Quint. 2, 2, 4 Spald.:ad adstringendam fidem,
Cic. Off. 3, 31, 111:hac lege tibi meam astringo fidem,
Ter. Eun. 1, 2, 22:quo (jure jurando) se cuncti astrinxerant,
Suet. Caes. 84:hujus tanti officii servitutem astringebam testimonio sempiterno,
to confirm, secure, Cic. Planc. 30 fin. Wund.:religione devinctum astrictumque,
id. Verr. 2, 4, 42:disciplina astricta legibus,
id. Brut. 10, 40; id. ad Q. Fr. 1, 1, 3:lege et quaestione,
id. Clu. 155:suis condicionibus,
id. Quinct. 5:auditor nullā ejus modi adstrictus necessitate,
id. N. D. 1, 7, 17:orationem numeris astringere,
id. de Or. 3, 44, 173 et saep.:adstringi sacris,
to be bound to maintain, id. Leg. 2, 19:inops regio, quae parsimoniā astringeret milites,
Liv. 39, 1:ad temperantiam,
Plin. Ep. 7, 1:ad servitutem juris,
Quint. 2, 16, 9:illa servitus ad certa se verba adstringendi,
id. 7, 3, 16:milites ad certam stipendiorum formulam,
Suet. Aug. 49; id. Tib. 18:me astringam verbis in sacra jura tuis,
Ov. H. 16, 320; 20, 28:magno scelere se astringeret,
Cic. Phil. 4, 4, 9; id. Sest. 50 fin.; so id. Sull. 29, 82; perh. also id. Pis. 39 fin.; instead of this abl. of class. Latin, we sometimes find in comedy apparently the gen.:et ipsum sese et illum furti adstringeret,
made guilty of, charged himself with, Plaut. Rud. 4, 7, 34:Homo furti sese adstringet,
id. Poen. 3, 4, 27 (cf.:Audin tu? hic furti se adligat,
Ter. Eun. 4, 7, 39; Draeger, Hist. Synt. I. § 209, regards this as a vulgar extension of the use of the gen. with verbs of accusing, convicting, etc., but Klotz, s. v. astringo, regards it as really an old dative, furtoi furti; cf. quoi cui).—Of reasoning or discourse, to compress, abridge, bring into short compass:Stoici breviter adstringere solent argumenta,
Cic. Tusc. 3, 6, 13 (cf. id. ib. 3, 10, 22: Haec sic dicuntur a Stoicis, concludunturque contortius); id. Fat. 14, 32:premere tumentia, luxuriantia adstringere,
Quint. 10, 4, 1 Frotsch., Halm.—Hence, astrictus ( ads-), a, um, P. a., drawn together, tight, narrow, close.Lit.:B.limen astrictum,
shut, Ov. Am. 3, 1, 50:alvus fusior aut astrictior,
Cels. 1, 3:corpus astrictum, i. e. alvus dura,
id. 3, 6:genus morbi astrictum,
costiveness, id. 1 praef.:gustu adstricto,
of a harsh, astringent taste, Plin. 27, 12, 96, § 121.—Trop.1.Sparing, parsimonious, covetous (not before the Aug. per.):2.astrictus pater,
Prop. 3, 17, 18:adstricti moris auctor,
Tac. A. 3, 55:parsimonia,
Just. 44, 2.—Of discourse, compact, brief, concise, short (opp. remissus):dialectica quasi contracta et astricta eloquentia putanda est,
Cic. Brut. 90, 309:verborum astricta comprehensio,
id. ib. 95, 327:est enim finitimus oratori poëta, numeris astrictior paulo,
id. de Or. 1, 16, 70; 1, 16, 60.— Sup. not used.— Adv.: astrictē ( ads-), concisely, briefly (only of discourse):astricte numerosa oratio,
Cic. de Or. 3, 48, 184.— Comp.:astrictius dicere,
Sen. Ep. 8 fin., and Plin. Ep. 1, 20, 20:scribere,
id. ib. 3, 18, 10:ille concludit adstrictius, hic latius,
Quint. 10, 1, 106.— Sup. not used. -
10 astrictus
astrictus adj. with comp. [P. of astringo], drawn together, narrow: limen, O.—Fig., sparing, parsimonious: pater, Pr.: auctor, Ta. — Of language, narrow, concise, compact: verborum comprehensio: eloquentia: numeris astrictior paulo.* * *astricta -um, astrictior -or -us, astrictissimus -a -um ADJbound (by rules), tied; terse, brief, restrained; constricted, dense, compact; busy/preoccupied (with), intent (on); parsimonious, tight; astringent (taste) -
11 Cuneus
1. I.Prop., Cato, R. R. 10, 3; 11, 4; Att. ap. Cic. Tusc. 2, 10, 23; Verg. G. 1, 144; Hor. C. 1, 35, 18: jamque labant cunei, i. e. the plugs or wedges by which the ship's hull was made tight, Ov. M. 11, 514:* B.Britannia in cuneum tenuatur,
is shaped like a wedge, Tac. Agr. 10; cf. cuneo, II.—Trop.:II.hoc cuneo veritatis omnis extruditur haeresis,
Tert. adv. Marc. 1, 21 fin. —Meton.A.Troops drawn up for battle in the form of a wedge, Caes. B. G. 6, 39; Liv. 2, 50, 9; 10, 29, 7 al.; Tac. A. 1, 51; id. H. 2, 42; id. G. 6 sq.; Quint. 2, 13, 4; Verg. A. 12, 269; 12, 575 al.; cf. Veg. Mil. 1, 26; 3, 19;B.of the Macedonian phalanx: cohortes invicem sub signis, quae cuneum Macedonicum (phalangem ipsi vocant) si possent, vi perrumperent, emittebat,
Liv. 32, 17, 11;and Dict. of Antiq.—So of a mob: turbandae rei causā publicani cuneo inruperunt,
Liv. 25, 3, 18;of a flight of geese,
Plin. 10, 23, 32, § 63.—The wedge-form division of the rows of seats in a theatre, Vitr. 5, 6:2. C.ad tumulum cuneosque theatri perferre, etc.,
Verg. A. 5, 664; Suet. Aug. 44; Juv. 6, 61; cf. Dict. of Antiq.—Hence, *In architecture, the wedge-like space between the different painted or inlaid panels in walls, Vitr. 7, 4, 4; 7, 5, 1.2.Cŭnĕus, i, m., a promontory in Lusitania, now Cabo St. Maria, the extreme southern point of Portugal, Mel. 3, 1, 6; Plin. 4, 21, 35, § 116. -
12 cuneus
1. I.Prop., Cato, R. R. 10, 3; 11, 4; Att. ap. Cic. Tusc. 2, 10, 23; Verg. G. 1, 144; Hor. C. 1, 35, 18: jamque labant cunei, i. e. the plugs or wedges by which the ship's hull was made tight, Ov. M. 11, 514:* B.Britannia in cuneum tenuatur,
is shaped like a wedge, Tac. Agr. 10; cf. cuneo, II.—Trop.:II.hoc cuneo veritatis omnis extruditur haeresis,
Tert. adv. Marc. 1, 21 fin. —Meton.A.Troops drawn up for battle in the form of a wedge, Caes. B. G. 6, 39; Liv. 2, 50, 9; 10, 29, 7 al.; Tac. A. 1, 51; id. H. 2, 42; id. G. 6 sq.; Quint. 2, 13, 4; Verg. A. 12, 269; 12, 575 al.; cf. Veg. Mil. 1, 26; 3, 19;B.of the Macedonian phalanx: cohortes invicem sub signis, quae cuneum Macedonicum (phalangem ipsi vocant) si possent, vi perrumperent, emittebat,
Liv. 32, 17, 11;and Dict. of Antiq.—So of a mob: turbandae rei causā publicani cuneo inruperunt,
Liv. 25, 3, 18;of a flight of geese,
Plin. 10, 23, 32, § 63.—The wedge-form division of the rows of seats in a theatre, Vitr. 5, 6:2. C.ad tumulum cuneosque theatri perferre, etc.,
Verg. A. 5, 664; Suet. Aug. 44; Juv. 6, 61; cf. Dict. of Antiq.—Hence, *In architecture, the wedge-like space between the different painted or inlaid panels in walls, Vitr. 7, 4, 4; 7, 5, 1.2.Cŭnĕus, i, m., a promontory in Lusitania, now Cabo St. Maria, the extreme southern point of Portugal, Mel. 3, 1, 6; Plin. 4, 21, 35, § 116. -
13 extendo
ex-tendo, di, tum (also extensum, Cic. Ac. 2, 47, 145; Ov. A. A. 3, 302; Stat. Th. 6, 902 al.; cf. the forms extensio, extensor, etc.), 3, v. a., to stretch out, spread outextend (class.).I.Lit.:II. A.(vincla escaria) quam magis extendas, tanto astringunt artius,
Plaut. Men. 1, 1, 19: idem Crassus, Per tuas statuas cum dixit et extento bracchio paululum etiam de gestu addidit, vehementius risimus, Cic. de Or. 2, 59, 242;for which: (Zeno) cum extensis digitis adversam manum ostenderet,
id. Ac. 2, 47, 145:manum,
Quint. 11, 3, 119; cf. Cels. 7, 23 fin.:cervicem,
Vell. 2, 70, 2: crura ad [p. 707] longitudinem, Plin. 10, 64, 84, § 183:cutem,
to stretch out, smooth out, id. 32, 6, 21, § 65:chartam malleo,
id. 13, 12, 26, § 82:lineam,
id. 9, 59, 85, § 182:capita tignorum,
Caes. B. C. 2, 9, 1:cornua aciei,
Curt. 4, 13 fin.; cf.:agmen ad mare,
id. 3, 9 fin.:majores pennas nido,
Hor. Ep. 1, 20, 21:extendit pectitque comas,
Juv. 6, 496: labellum, to stretch as in pouting, id. 14, 325:gladios,
to forge, id. 15, 168.—Mid.:jussit et extendi campos, subsidere valles,
to extend themselves, spread out, Ov. M. 1, 43:ignis extenditur per campos,
spreads, Verg. A. 10, 407; and:cum ad summum palum vitis extenta est,
Col. 4, 20, 3:fusus humi totoque ingens extenditur antro,
stretches himself out, Verg. A. 6, 423.—Prov.: ire per extentum funem, to walk on a tight rope, i. e. to perform a very difficult feat, Hor. Ep. 2, 1, 210 (Gr. epi schoiniou peripatein).In gen.:B.epistolam,
Plin. Ep. 3, 5, 20:agros (populus Rom. victor),
to extend, Hor. A. P. 208:verba (opp. corripere),
Quint. 10, 1, 29:perculit et multa moribundum extendit arenā,
stretched out, extended, Verg. A. 5, 374; 9, 589:tam immodice epistulam extendi, ut, etc.,
Plin. Ep. 7, 9, 16; 3, 5, 20; 5, 15, 7:famam factis,
Verg. A. 10, 468; cf.:nomen in ultimas oras,
Hor. C. 3, 3, 45:cupiditatem gloriae,
Liv. 28, 43, 5:spem in Africam quoque,
id. 24, 48, 1:artem suam per hanc successionem,
Petr. 140:pretia usque eo extendens, ut, etc.,
Suet. Calig. 38:extentis itineribus,
by forced marches, Liv. 30, 19, 1:cursus,
to proceed, Verg. A. 12, 909:partitionem ultra tres propositiones,
Quint. 4, 5, 3:voluntatem suam ad ulteriores,
Dig. 32, 1, 33:officium suum ad lapidum venditionem,
ib. 20, 4, 21:cum se magnis itineribus extenderet,
i. e. was exerting himself, Caes. B. C. 3, 77 fin.:se supra vires,
Liv. 34, 4, 15:magis ille extenditur,
is excited, Juv. 11, 169.—In partic., of time, to extend, prolong, continue; to spend, pass:1.ab hora tertia cum ad noctem pugnam extendissent,
Liv. 27, 2, 6:comissationes ad mediam noctem,
Suet. Tit. 7:labores in horam quintam,
Mart. 4, 8, 3:luctus suos,
Val. Max. 1, 1, 15:curas venientem in annum,
extends his thoughts to the coming year, Verg. G. 2, 405:tempus epularum,
Plin. Pan. 49, 5;consulatum,
id. ib. 61, 6;extento aevo vivere,
Hor. C. 2, 2, 5; Sil. 3, 95:suam aetatem,
Plaut. Bacch. 3, 3, 26:se ad centesimum annum, i. e. vitam,
Val. Max. 5, 2 ext. 4.— Hence,extentus, a, um, P. a., extended, extensive, wide:2.mare, fontes extentaque longe flumina,
Lucr. 1, 230 Lachm. N. cr. (al. externa):stagna latius Lucrino lacu,
Hor. C. 2, 15, 3:oculi,
wide open, Quint. 11, 3, 76:sonus (lusciniae),
drawn out, prolonged, Plin. 10, 29, 43, § 82.— Sup.:castra inter confragosa omnia praeruptaque quam extentissima potest valle locat,
Liv. 21, 32, 9 Drak. N. cr.:spatia,
Sol. 52.— Adv.: ex-tente, widely; only comp.:quadratus eminet stilus extentius,
Amm. 23, 4, 2 (dub.):porrecto extentius brachio,
id. 18, 6, 13.—extense, adv., at length, extensively (post-class.):dominus extensius ista disponit,
Tert. Idol. 2. -
14 substringo
sub-stringo, nxi, ctum, 3, v. a., to bind beneath; to bind, tie, or draw up ( poet. and in post-Aug. prose; syn. subligo).I.Lit.:II.crinem nodo,
Tac. G. 38:ligatas auro comas,
Luc. 3, 281:sinus,
Sen. Troad. 88:lintea malo,
Sil. 1, 689:caput equi loro,
Nep. Eum. 5, 5:carnem fasciā,
Suet. Galb. 21.—Transf., to bind or draw together; to draw up, contract, check: aurem, i. e. to point or prick the ear, Hor. S. 2, 5, 95:B.lacrimas,
Marc. Emp. 8:bilem,
Juv. 6, 433. —Trop., to check, restrain, etc.:effusa,
Quint. 10, 5, 4.—Hence, substrictus, a, um, P. a. (acc. to II.), drawn together, contracted; hence, small, narrow, tight, close:ilia,
Ov. M. 3, 216:crura,
id. ib. 11, 752:testes castorum,
Plin. 32, 3, 13, § 26:tunica,
Gell. 7, 12, 3.— Comp.:venter substrictior,
Col. 6, 20.
См. также в других словарях:
tight-lipped — tight′ lipped′ adj. 1) cvb speaking very little; taciturn; closemouthed 2) cvb having the lips drawn tight • Etymology: 1875–80 … From formal English to slang
tight — {{Roman}}I.{{/Roman}} adj., adv. 1 not loose VERBS ▪ be, feel, look, seem ▪ become, get, go ▪ … Collocations dictionary
tight-lipped — /tuyt lipt /, adj. 1. speaking very little; taciturn; close mouthed. 2. having the lips drawn tight. [1875 80] * * * … Universalium
tight-lipped — /ˈtaɪt lɪpt/ (say tuyt lipt) adjective 1. having the lips drawn tight. 2. not saying much; taciturn. Also, tightlipped …
tight — [tīt] adj. [ME, altered (prob. infl. by toght: see TAUT) < thight < OE thight, strong, akin to ON thēttr, Ger dicht, tight, thick < IE base * tenk , to thicken, congeal > MIr tēcht, coagulated] 1. Obs. dense 2. so close or compact in… … English World dictionary
tight — 1 Tight, taut, tense are comparable chiefly in their basic senses in which they mean drawn or stretched to the point where there is no looseness or slackness. Tight implies a drawing around or about something in a way that constricts or binds it… … New Dictionary of Synonyms
tight — (adj.) mid 15c., dense, close, compact, from M.E. thight, from O.N. þettr watertight, close in texture, solid, from P.Gmc. *thenkhtuz (Cf. second element in O.E. meteþiht stout from eating; M.H.G. dihte dense, thick, Ger. dicht dense, tight,… … Etymology dictionary
tight — [adj1] close, snug bound, clasped, closefitting, compact, constricted, contracted, cramped, crowded, dense, drawn, enduring, established, fast, firm, fixed, hidebound, inflexible, invulnerable, narrow, quick, rigid, secure, set, skintight, solid … New thesaurus
tight — [[t]ta͟ɪt[/t]] ♦♦♦ tighter, tightest 1) ADJ GRADED Tight clothes or shoes are rather small and fit closely to your body. She walked off the plane in a miniskirt and tight top... His jeans were too tight. Ant: loose Derived words: tightly ADV… … English dictionary
tight — tightly, adv. tightness, n. /tuyt/, adj. tighter, tightest, adv., tighter, tightest. adj. 1. firmly or closely fixed in place; not easily moved; secure: a tight knot. 2. drawn or stretched so as to be tense; taut. 3. affording little or no extra… … Universalium
tight — [[t]taɪt[/t]] adj. and adv. er, est. 1) firmly or closely fixed in place; secure: a tight knot[/ex] 2) drawn or stretched so as to be tense; taut 3) fitting closely, esp. too closely: a tight collar[/ex] 4) difficult to deal with or manage: a… … From formal English to slang